Fluorek cezu

Fluorek cezu
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
konst.	fluorek cezu
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	CsF
Masa molowa	151,90 g/mol
Wygląd	białe, higroskopijne kryształy, bezwonne
	Identyfikacja
Numer CAS	13400-13-0
PubChem	25953
InChI
	InChI=1S/Cs.FH/h;1H/q+1;/p-1
	InChIKey
	XJHCXCQVJFPJIK-UHFFFAOYSA-M
Właściwości
	Gęstość
	4,64 g/cm³; ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	5730 g/kg
	w innych rozpuszczalnikach
	rozpuszczalny w metanolu; nierozpuszczalny w pirydynie i dioksanie
Temperatura topnienia	703 °C
Budowa
Układ krystalograficzny	regularny
Moment dipolowy	7,884 ± 0,0001 D
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2015-08-10]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Zwroty H	H301+H311+H331, H315, H318, H361f, EUH032
Zwroty P	P201, P280, P301+P310+P330, P305+P351+P338+P310, P403+P233
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	0 3 0
Temperatura zapłonu	nie dotyczy
Numer RTECS	FK9650000
	Podobne związki
Inne aniony	CsCl, CsBr, CsI
Inne kationy	LiF, NaF, KF, RbF
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Fluorek cezu, CsF – nieorganiczny związek chemiczny, sól cezu i kwasu fluorowodorowego. Jest to bezbarwne, higroskopijne, krystaliczne ciało stałe dobrze rozpuszczalne w rozpuszczalnikach polarnych. Jest solą silnej zasady i słabego kwasu, jego roztwory wodne wykazują odczyn zasadowy. Wiązanie Cs−F ma silny charakter jonowy; jest połączeniem dwóch pierwiastków o jednej z największych różnic elektroujemności (Cs: 0,79; F: 3,98 w skali Paulinga). W reakcji z mocnymi kwasami wydziela toksyczny fluorowodór.

Otrzymywanie

Bezwodny fluorek cezu otrzymywany jest przez osuszenie produktów reakcji fluorowodoru z wodorotlenkiem bądź węglanem cezu.

Zastosowanie

Jest używany do usuwania grup sililowych ze związków organicznych^[5]. Ponadto jest używany w reakcjach jako słaba zasada, np. w kondensacji Knoevenagla^[6].

Kryształy CsF dobrze przepuszczają dalekie promieniowanie podczerwone i są wykorzystywane jako nośniki próbek w spektroskopii IR.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Lide 2009 ↓, s. 4-57.
↑ ^a ^b Fluorek cezu [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, numer katalogowy: 255718 [dostęp 2015-08-10] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Lide 2009 ↓, s. 9-51.
↑ Caesium fluoride [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, numer katalogowy: 255718 [dostęp 2015-08-10] (ang.). (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ MariellaM. Fiorenza MariellaM. i inni, Fluoride ion induced reactions of organosilanes: the preparation of mono and dicarbonyl compounds from β-ketosilanes, „Tetrahedron Letters”, 26, 1985, DOI: 10.1016/S0040-4039(00)89137-6 (ang.).
↑ AbdelhakA. Hakiki AbdelhakA. i inni, Retrodienic reactions XVII – a general route to allenes gem-diactivated by electroattracting groups, „Tetrahedron Letters”, 25 (32), 1984, s. 3461–3462, DOI: 10.1016/S0040-4039(01)91047-0 (ang.).

Bibliografia

David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).

[CITEREFLide2009'''4'''-57-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Lide 2009 ↓, s. 4-57.

[SA-2] Fluorek cezu [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, numer katalogowy: 255718 [dostęp 2015-08-10] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[CITEREFLide2009'''9'''-51-3] Lide 2009 ↓, s. 9-51.

[SA-US-4] Caesium fluoride [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, numer katalogowy: 255718 [dostęp 2015-08-10] (ang.). (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[Fiorenza-5] MariellaM. Fiorenza MariellaM. i inni, Fluoride ion induced reactions of organosilanes: the preparation of mono and dicarbonyl compounds from β-ketosilanes, „Tetrahedron Letters”, 26, 1985, DOI: 10.1016/S0040-4039(00)89137-6 (ang.).

[Hakiki-6] AbdelhakA. Hakiki AbdelhakA. i inni, Retrodienic reactions XVII – a general route to allenes gem-diactivated by electroattracting groups, „Tetrahedron Letters”, 25 (32), 1984, s. 3461–3462, DOI: 10.1016/S0040-4039(01)91047-0 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

1. Wodoru i litowców	HF LiF NaF KF RbF CsF
2. Berylowców	BeF 2 MgF 2 CaF 2 SrF 2 BaF 2 RaF 2
3. Skandowców	ScF 3 YF 3 LaF 3 AcF 3
Lantanowców	CeF 3 CeF 4 PrF 2 PrF 3 PrF 4 NdF 3 PmF 3 SmF 2 SmF 3 EuF 2 EuF 3 GdF 3 TbF 3 TbF 4 DyF 3 HoF 3 ErF 3 TmF 3 YbF 2 YbF 3 LuF 3
Aktynowców	ThF 4 PaF 4 PaF 5 UF 3 UF 4 UF 5 UF 6 UO 2F 2 NpF 3 NpF 4 NpF 6 PuF 3 PuF 4 PuF 6 AmF 3 AmF 4 CmF 3 CmF 4 BkF 3 BkF 4 CfF 3 CfF 4 EsF 3 EsF 4
4. Tytanowców	TiF 3 TiF 4 ZrF 4 HfF 4
5. Wanadowców	VF 3 VF 4 VF 5 VOF 3 NbF 4 NbF 5 TaF 5
6. Chromowców	CrF 2 CrF 3 CrF 4 CrF 5 CrF 6 CrO 2F 2 MoF 5 MoF 6 WF 4 WF 5 WF 6
7. Manganowców	MnF 2 MnF 3 MnF 4 TcF 6 ReF 6 ReF 7
8. Żelazowców	FeF 2 FeF 3 RuF 6 OsF 6
9. Kobaltowców	CoF 2 CoF 3 RhF 6 IrF 4 IrF 5 IrF 6 IrF 7
10. Niklowców	NiF 2 NiF 3 PdF 2 PdF 3 (Pd[PdF 6]) PdF 4 PdF 6 PtF 4 PtF 6
11. Miedziowców	CuF CuF 2 Ag 2F AgF AgF 2 AgF 3 AuF AuF 3 AuF 5 AuF 7 (AuF 5·F 2)
12. Cynkowców	ZnF 2 CdF 2 Hg 2F 2 HgF 2 HgF 4
13. Borowców	BF B 2F 4 BF 3 AlF AlF 3 GaF GaF 3 InF InF 3 TlF TlF 3
14. Węglowców	CF CF 4 C 2F 6 PFC SiF 4 GeF 2 GeF 4 SnF 2 SnF 4 PbF 2 PbF 4
15. Azotowców	N 2F 2 NF 3 NH 4F NOF PF 3 PF 5 POF 3 AsF 3 AsF 5 SbF 3 SbF 5 BiF 3 BiF 5
16. Tlenowców	OF 2 O 2F 2 O 3F 2 S 2F 2 SF 2 SF 4 SF 6 S 2F 10 SOF 2 SO 2F 2 Se 2F 2 SeF 2 SeF 4 SeF 6 SeO 2F 2 TeF 4 TeF 6 PoF 2 PoF 4 PoF 6
17. Fluorowców	ClF ClF 3 ClF 5 BrF BrF 3 BrF 5 IF IF 3 IF 5 IF 7
18. Helowców	HArF KrF 2 KrF 4 XeF 2 XeF 4 XeF 6 RnF 2 RnF 6